ვინც ღვთისგან ითხოვს სათხოვარს და მიაჩნია თავი უღირსად ამ სათხოვნელისა, ასეთი უფრო მეტსაც მიიღებს. ამაში მემოწმება მეზვერე, რომელმაც მოტევება ითხოვა და გამართლება ჰპოვა. ავაზაკმა მოხსენება ითხოვა მხოლოდ და სამოთხე დაიმკვიდრა.

ეშმაკნი პირველად გონებას უბნელებს ადამიანს, შემდეგ აკეთებინებს იმას, რაც სურთ. რადგან, თუ გონების თვალი კარგად ხედავს, საუნჯეს ვერავინ წარიპარავს. სიძვის ეშმაკი ყველაზე ხშირად მიმართავს ამ ხერხს. ხშირად ის გონებას ურევს ადამიანს და კაცთა წინაშე აკეთებინებს იმას, რასაც განცოფებულნი მარტო ყოფნისასაც არ აკეთებენ. როცა გონება იწმინდება, ადამიანს რცხვენია არა მხოლოდ მათი, ვინც მისი სიგიჟე იხილა, არამედ საკუთარი თავისაც; მრავალი ამ სირცხვილის გამო განეშორება საშინელ ცოდვას.

დავუკვირდეთ და ვნახავთ, რომ გაისმება თუ არა ლოცვად მხმობელი ზარების რეკვა და შეიკრიბებიან ძმები სალოცავად, მაშინ უხილავად ეშმაკებიც თავს მოიყრიან საბრძოლველად. ზართა რეკვის ჟამს ისინი ჩაგვაგონებენ – ცოტა ხანი დაისვენე პირველი ფსალმუნის გასრულებამდე და მერე წადი ეკლესიაში. არიან სხვა ეშმაკები, რომლებიც, მივალთ თუ არა ლოცვის მოსამენად, მოგვაუძლურებენ ძილით, ხორციელი საჭიროებისათვის ზედიზედ გამოგვიყვანენ გარეთ უჩვეულოდ, სხვები საუბრისათვის აღგვძრავენ ტაძარში, სხვები ჩვენს გონებას გულისთქმებით წარიტაცებენ. ზოგნი კედელს მიგვაყრდნობენ, როგორც უძლურთ და მრავალჯერ უზომო მთქნარებას მოგვივლენენ, სხვები სიცილად აღგვძრავენ, რათა ამით ღვთის რისხვას ვეწიოთ. სხვანი დავითნის სწრაფად კითხვას გვაიძულებენ. ზოგი მათგანი მედავითნეობით გვაამპარტავნებს, ზოგიერთი კი პირზე მოგვადგება და არ გვაძლევს პირის გაღებისა და ლოცვის საშუალებას

როგორი საძაგელიცაა ქვეყნიერი მეფისათვის, როცა ვინმე, მის წინაშე მდგომი, პირს შეაქცევს და მეფის მტრებს მოეთათბირება, ასევე საძაგელია უფლისათვის, ის, ვინც დგას ლოცვად და არაწმინდა გულისთქმებს იწყარებს.

როცა ეშმაკი იხილავს, რომ გვსურს განვერიდოთ სიცილისა და ბასრობის შესაკრებელს, გვაცდუნებს და გვეუბნება: „შენი წასვლით ნუ დააბრკოლებ მოსაუბრეს“, ან „ნუ უჩვენებ მათ, რომ მოყვასზე მეტად ღმერთი გიყვარს“. გაიქეცი მათგან, ნუ შეჩერდები. წინააღმდეგ შემთხვევაში ლოცვის ჟამს სიცილისა და განცხრომის მოგონება დაგაბრკოლებს და დაგაბნელებს.

ნუ შეძრწუნდები, თუ ყოველდღე ეცემი; აღდეგ სიმხნით და ნუ განეშორები ღვთის გზას; ანგელოზს, რომელიც გიფარავს სათნოეყოფა შენი მოთმინება და უეჭველად შეგეწევა. როცა წყლული ახალი და ცხელია, ადვილი სამკურნალოა, მაგრამ როცა დაძველდება, ძნელად იკურნება და დიდი შრომა, წამალი და დრო სჭირდება. არის ჭრილობები, რომელსაც ჟამთ სიგრძე ვერ კურნავს, ისინი ღვთის მიერ განიკურნებიან, რადგან „ღმრთის მიერ ყოველივე შესაძლებელ არს“ (მათ. 19. 26).

თუ მრავალი ცდისა და მოღვაწეობის მიუხედავად, ვერ მოახერხებ ძვირისხსენების ვნების გულიდან ამოღებას, შეინანე და გარეგნულად მაინც აჩვენე სიყვარული შენს შემაწუხებელს, რომ შემდეგ სინდისისაგან მხილებულმა გულწრფელად შეიყვარო იგი

არავინ იფიქროს, რომ გმობის სიტყვები მათი მიზეზია. უფალი გულთმეცნიერია და იცის, რომ ეს სიტყვები ჩვენი მტრებისგან არის. როცა ლოცვაზე ვდგებით, წინ აღგვიდგებიან არაწმიდა და გამოუთქმელი გულისსიტყვანი (გმობის), ხოლო ლოცვას რომ განვასრულებთ, მეყვსეულად განგვეშორებიან, რადგან ისინი არ ებრძვიან მას, ვინც მათ არ ებრძვის. ვინც იტანჯება გმობის ეშმაკისაგან და სურს გათავისუფლება მისგან, გულისხმა–ჰყოს, რომ მისი სული კი არ არის ამ ზრახვათა მიზეზი, არამედ არაწმიდა ეშმაკი, რომელმაც უფალს უთხრა: „ესე ყოველი შენ მოგცე, უკეთუ თაყვანის–მცე მე“ (მათ. 4,9). ამიტომ ჩვენც უგულებელვყოთ იგი და ვთქვათ: „წარვედ მართლუკუნ, ეშმაკო, უფალსა ღმერთსა ჩემსა თაყვანის–ვსცე და მას მხოლოსა ვმსახურებდე. ხოლო შენი სიტყვანიცა და სალმობაცა ეგე ბოროტი მიიქეცინ თავად შენდა და გმობა შენი თხემსა შენსა ზედა დაგიხედინ, აწ და მერმეცა საუკუნეთა“.

უგუნურნი არიან ისინი, ვისაც ესმით წმ. მამათა კეთილ მოღვაწეობათა შესახებ და უსასო იქმნებიან თავიანთი ცხოვრების გამო; პირიქით თუ გულისხმაჰყოფენ, ისინი ორმაგ სარგებელს იღებენ ამისგან: ან მოშურნეობით აღივსებიან და სიკეთეში მიბაძავენ მათ, ან შეიცნობენ საკუთარ თავს, თავიანთ უძლურებას და სიმდაბლეს შეიძენენ, რომელიც კეთილთა მომპოებელია.